Een hooggevoelig meisje
Moekoesja’s kus – Yolande Belghazi-Timman – De Nieuwe Druk – 238 blz.
Moekoesja’s kus gaat over Noor (Elinor) Elderson. Een heel sensitief meisje dat niets liever wil dan er bij horen. Je wordt meegenomen in de belevingswereld van Noor, haar angsten, fantasieën en verwondering. Moekoesja is haar oma van vaders kant. Als ze op een gegeven moment een gesprek afluistert tussen haar oma en vader en hoort dat ze ‘echt een kind van ons is’ wil ze niets liever dan dat dit waar zou zijn. Maar onzekerheid en angst maken dat ze dat niet kan geloven. Moekoesja’s kus staat voor mij voor de warmte en acceptatie die Noor zo hard nodig heeft.
De afbeelding op de cover spreekt tot de verbeelding. Het mystieke en wat griezelige en vertekende beeld geeft naar mijn idee de fantasie weer van Noor. De manier waarop zij prikkels binnen krijgt en de wereld ervaart.
Het verhaal start in 1957 als Noor zes jaar oud is. We volgen haar tot ze naar de middelbare school gaat. Het verhaal speelt zich af in Delft eind jaren vijftig/begin jaren zestig van de vorige eeuw. Het geeft een goed tijdsbeeld af van die periode; de omschrijvingen van het straatbeeld, de denkwijze van de mensen uit die tijd en de manier waarop er op school werd lesgegeven en over kinderen wordt gedacht en met ze om wordt gegaan.
Noor heeft een levendige fantasie en reageert erg op alle prikkels om zich heen. Haar fantasie gaat geregeld met haar op de loop, waardoor kleine dingen grote angsten met zich mee brengen. Hierdoor moet ze bijvoorbeeld van zichzelf op een bepaalde manier en via één route naar school lopen en heeft ze ook andere rituelen om te overleven. Ze is een buitenbeentje en wordt veel gepest. Ze heeft weinig zelfvertrouwen en ze denkt dat iedereen haar raar en dom vindt. Ze heeft niet veel vriendinnetjes en met wie ze omgaat heeft ze eigenlijk niet veel aansluiting door haar andere manier van denken en doen. Naarmate Noor ouder wordt, kan ze beter met haar gevoelens omgaan, ze groeit over sommige angsten heen en durft confrontaties aan te gaan.
Het verhaal wordt verteld door Noor. De schrijfster heeft zich in haar verplaatst, dus je ziet het door de ogen van een meisje dat opgroeit. Kleine gebeurtenissen, in de ogen van Noor soms heel groot, volgen elkaar snel op en gaan, net als haar gedachten, van de hak op de tak. Dit is wat lastig lezen. Je moet echt in het verhaal komen. Later als Noor groter wordt en beter met de buitenwereld en haar gedachten om kan gaan, merk je dat ook aan het verhaal. Dat groeit eigenlijk mee en het verhaal wordt meer een eenheid. Het loopt beter in elkaar over en leest prettiger. De omschrijvingen van Noors fantasie en frustraties worden heel mooi weergegeven en daardoor krijg je veel begrip voor haar gedrag. Het is denk ik moeilijk aan een buitenstaander uit te leggen als je bepaalde prikkels intensiever ervaart, maar door de manier waarop het in dit verhaal wordt verteld, komt het wel binnen. De mooie zinnen dragen hier ook aan bij.
Yolande Belghazi-Timman studeerde linguïstiek en werkt in het onderwijs Nederlands voor anderstaligen. Moekoesja’s kus is haar debuutroman