Een mooi verhaal over vriendschap
Witte gaten – Guido Bottinga – Lemniscaat – 316 blz.
Guido Bottinga (1963) debuteerde in 2006 bij Lemniscaat met zijn kinderboek Een zusje uit een vliegtuig, dat werd genomineerd voor de Hotze de Roosprijs voor het beste kinderboekendebuut. Later verscheen Winterkampioenen en zijn Young-adult roman De verwanten. Witte gaten is zijn eerste roman voor volwassenen.
Achterflap: Niels is een stille, hoogbegaafde jongen, meneer Bergmans is een oude astronoom die een kluizenaarsbestaan leidt. Als deze twee einzelgängers elkaar ontmoeten, ontstaat een vriendschap waarin beiden elkaar inspireren tot bijzondere inzichten over de kosmos en het leven. Tot meneer Bergmans iets prachtigs doet, iets onvergetelijks, iets waaruit blijkt dat hij van Niels houdt alsof het zijn eigen zoon is, maar ook iets wat hun levens zal veranderen.
De omslag vond ik meteen bijzonder en sprak mij erg aan. Ik kan niet uitleggen waarom, maar soms zie je een cover en dan moet je het boek gewoon oppakken. Bij het lezen van de achterflap vroeg ik me wel af of het boek mij zou kunnen boeien omdat ik niets met astronomie of natuurkunde heb. Dit boek is echter weer het bewijs dat je soms gewoon moet gaan lezen en je moet laten verrassen.
De schrijver laat je kennis maken met de contactgestoorde, hoogbegaafde Niels die op een aparte manier kennis maakt met meneer Bergmans. Deze heer blijkt niet degene te zijn die Niels dacht en meneer Bergmans heeft al snel door hoe slim Niels is. Hij gaat hem les geven en Niels kijkt uit naar de bezoeken waarbij hij ook de zoon en dochter van meneer Bergmans leert kennen.
Als Niels wat ouder is, vertelt meneer Bergmans over witte gaten, een theorie waar hij al zo’n vijf jaar mee bezig is. Een wit gat stuurt materie het heelal in stuurt ipv bij een zwart gat wat materie opzuigt. Beide puur theoretisch en (nog) niet bewezen. Een wit gat creëert materie. Of zoals de hoofdpersoon in het boek vertelt dat witte gaten niet alleen natuurkundig maar ook filosofisch interessant zijn omdat witte gaten de bron zijn van het leven. Niels kan genieten van hun gesprekken maar twijfelt toch ook behoorlijk aan zijn studiekeuze en probeert zijn weg in het leven te vinden.
Het verhaal wordt verteld in korte hoofdstukken en vanuit het perspectief van Niels. Het eindigt met de woorden dat Niels over zijn leven met meneer Bergmans, hun ontmoeting en alles wat daaruit voortkwam een boek wil gaan schrijven, dit boek en dat hij daarna een boek wil schrijven met een combinatie van wiskunde, natuurkunde, poëzie, religie maar eigenlijk is dit boek dat ook al.
Op een mooie maar eenvoudige wijze heeft de schrijver deze zaken met elkaar verweven. Het verhaal leest heerlijk weg, mede door de korte zinsopbouw. De natuurkundige en wiskundige begrippen zijn op een simpele manier in het verhaal gestopt en uitgelegd. Ze voeren geen boventoon en horen gewoon in het verhaal. Mijn idee van een wetenschappelijke roman, voor ik begon te lezen, heb ik al snel naast mij neergelegd, want het draait om de mensen, hun relaties en met name de verbondenheid en vriendschap tussen de hoofdpersonen.
Door de manier van vertellen en de wijze waarop Niels met volwassen worden om moet leren gaan, heeft het toch wel wat kenmerken van een Young adult roman en zal ook zeker bij het jongere leespubliek in de smaak vallen.
