Een pijnlijke spiegel voor een man die de controle verliest
Watervrees – Jos de Gruiter – PMA – 339 blz.
Jos de Gruiter (1951) is journalist en schrijver van non-fictie boeken over de gerechtelijke macht (2004) en de bezetting in de dubbelgemeente Woubrugge/Hoogmade (1998). In 2012 verscheen zijn eerste roman Dealey Plaza ’s-Gravenhage. Watervrees is zijn tweede roman.
Veertiger Servaas Rijkers Meinen adoreert zijn vader Manne. Hij wil net zo daadkrachtig en evenwichtig zijn als hij, maar hij mist de capaciteiten en het lef van zijn vader. Als Manne overlijdt en Servaas’ zoon Eus na een auto-ongeluk in coma raakt met weinig kans op verbetering, worstelt hij met zijn identiteit. Servaas’ bloedlijn is aan beide kanten afgesneden en zijn vrienden laten hem stikken omdat ze geen zin hebben in een zielige gescheiden man. Je kunt op zijn zachts wel zeggen dat Servaas een rotperiode heeft.
Met een zeer gevarieerd gezelschap, bestaande uit nieuwe vriendin Florien en haar zoon Ray, priester Pilt, broer Tamme en zus Meike gaat hij op zoek naar oom Lude, de geëmigreerde tweelingbroer van zijn vader. In hem hoopt hij de kwaliteiten van zijn vader terug te vinden en zo weer grip op het leven te krijgen. De tweelingbroers blijken echter alleen uiterlijk op elkaar te lijken. Servaas ontdekt niet alleen dat het beeld dat hij van zijn vader had, niet klopt, maar ook dat zijn reisgenoten een andere persoonlijkheid hebben dan hij vermoedde.
Het wordt een dramatische reis met ontluisterende inzichten. Er zijn geheimen, niemand lijkt begrip voor elkaar te hebben en een bloedband blijkt ook niet garant te staan voor een goede relatie.
“Het was nietszeggende praat. Bedoeld om de leegte te vullen. Acht mensen in een kamer die elkaar waren kwijtgeraakt, in minder dan een week. Zolang de gesprekken nergens over gingen, was het vol te houden.”
In het begin van het boek, begon ik spijt te krijgen dat ik in Watervrees was begonnen. Warrige gedachtegangen van een hoofdpersoon en flarden van een nog onbekende familiegeschiedenis vliegen je om de oren. Ik kon niet helemaal plaatsen waar de schrijver naartoe wilde. Maar gelukkig werd het verhaal na slechts een paar bladzijden stukken beter en is het begin ook beter te plaatsen. Hoe verder je leest in Watervrees, hoe liever je nóg verder wilt. Het is een boeiend verhaal over mensen die elkaar niet blijken te kennen en steeds verder van elkaar verwijderd raken. Het verhaal is opgedeeld in, over het algemeen, zeer korte hoofdstukken, en De Gruiter heeft een vlotte schrijfstijl. Hierdoor lees je snel nog even een hoofdstuk, en nog één, en nog één. Voor je het weet heb je Watervrees helemaal uitgelezen. Het verhaal is uiteindelijk aangrijpend geworden, zoals het voor een goed boek hoort te zijn.
Felice Beekhuis
