Gedachtespinsels in een duister tienerbrein

Zwaartekracht – Iris Boter – Van Goor – 294 blz.

De 16-jarige Maren woont met haar vader in Oslo. Haar moeder is overleden en na haar dood zijn Maren en haar vader van Nederland naar Oslo verhuisd. Veel komen we eerst niet te weten over de moeder, maar het is duidelijk dat Maren haar erg mist. In Nederland was haar vader docent maar hier werkt hij in een fabriek. Er kwam niet veel terecht van de plannen die hij had. Maren heeft een vriend in Oslo, Nils, die ze kent van de Bollebozenclub. Hij is een gamer en ze voelt zich thuis bij hem en zijn familie. Bij hem hoeft ze niet uit te leggen hoe het is om zeer intelligent te zijn.

In Nederland stond Maren op school altijd buiten de groep en nu in Oslo is dat niet anders. Ze is een denker, tot het in het extreme. Vooral over zichzelf en hoe de mensen haar zien.
“Kon je jezelf ooit zien zoals een ander je zag? Zelfs voor de spiegel lukte dat niet. Vanuit de binnenkant van jezelf keek je naar de buitenkant. Niemand kon vanuit jouw binnenkant kijken.”

Tijdens de lessen op school verveelt Maren zich vaak. Ze heeft zich aangewend om dan aan haar Verhaal te werken. Zodra iemand een poging doet contact met haar te maken, vertrekt ze naar de wc. Ze weet niet hoe het moet, een gewoon gesprek met iemand voeren. Daar wordt ze erg ongelukkig van.

Als ze ontdekt dat er tijdens de vrijdagmiddagactiviteit een cursus filosofie wordt gegeven, leer zelf denken, meldt ze zich aan. De docent is Ole Hammersen, een jonge vent, in wie ze meteen hevig geïnteresseerd is. Al tijdens de eerste les ontdekt Maren dat ze de enige in de klas is die hem volkomen begrijpt, alleen weet hij dat niet. Maar ze zal ervoor zorgen dat hij haar opmerkt. Aan de eerste opdracht werkt ze de hele week als een bezetene. In plaats van de minimaal twee A4tjes, schrijft zij er 16. Omdat ze alles over hem wil weten, zoekt ze naar hem op Facebook.

Terwijl ze zijn pagina bestudeert, merkt ze dat hij onder haar huid is gekropen en het gesprek met haar aangaat. In Nederland gebeurde dat vaker bij bepaalde mensen. Ze noemt haar gesprekspartners Aanwezigen omdat ze op onverwachte momenten in haar hoofd opduiken. Al jong begreep ze dat ze hierover niet met anderen kon praten. Dat is ook de reden dat ze werkt aan haar Verhaal. Als ze haar binnenwereld vastlegt in woorden, krijgt ze een beter overzicht.
Ondanks haar briljante verslag valt Maren niet op en daarom verzint ze een personage op Facebook, Lila, dat contact legt met Ole. Ze past haar eigen uiterlijk erop aan, met veel zwart, paars en lila, en ze gaat niet meer naar filosofie omdat ze niet herkend wil worden. Uiteindelijk gaat ze naar zijn flat en belt aan. Niet als Maren maar als Lila. Dan krijgen ze echt contact.

Zwaartekracht is een roman die duikt in de hersenspinsels van een puber die haar docent stalkt en verleidt. Een meisje dat haar moeder mist, geen echte relaties kan leggen en geen vat op de werkelijkheid heeft. Dat een oppervlakkig contact heeft met haar vader die nog slechter wordt als haar vader een vriendin krijgt. Het is een verwarrende wereld, glashelder beschreven. De zinnen in de lijdende vorm, vermoedelijk om de afstandelijkheid aan te geven, passen naar mijn smaak niet in de verder prima stijl. De schrijfster voert de lezer op verleidelijke wijze het verhaal in, door, als broodkruimels, wat concrete zaken over Maren te vertellen. Langzaam komt de spanning erin en dan laat het boek je niet meer los. Zelfs niet na de laatste bladzijde.

Hanneke de Jong