Heftig en leerzaam kinderboek over kanker

Niet voor softies! – Tonja Elbers & Viktoria Farkas – Illustraties: Andrea Kruis – Kluitman – 181 blz.

Sanne heeft het naar haar zin in groep 8. Na school is ze met haar vriendinnen vaak op de manege te vinden, of bij haar te gekke opa en oma. Maar op een dag verandert dat allemaal, wanneer Sanne te horen krijgt dat ze met spoed geopereerd moet worden. Ze blijkt een hersentumor te hebben. Voor Sanne het weet, ligt ze met een groot verband om haar hoofd in het ziekenhuis te herstellen van een zware hersenoperatie. En alles wat ze eerst kon – lachen, praten, denken, paardrijden – is opeens een uitdaging. Gelukkig sleept haar stoute pup Kasper haar erdoorheen.

Niet voor softies! komt hard binnen. Sanne is een heel gewoon, lief meisje dat het slachtoffer wordt van een meedogenloze ziekte. Kanker is altijd heftig, en voor iedereen die ermee te maken krijgt, staat het leven in één klap op zijn kop. Maar als het om kinderen gaat, is zo’n ziekte altijd extra pijnlijk.

Tonja Elbers heeft, samen met co-auteur Victora Farkas, een zeer realistisch verhaal op papier gezet. Hoofdpersoon Sanne zou je nichtje of buurmeisje kunnen zijn, zo geloofwaardig is het boek. Je krijgt een kijkje in de hele verandering in Sanne’s leven. Eerst is Sanne een gewoon meisje, dat naar school gaat, van zwemmen houdt, paardrijden en spelen met vriendinnetjes. Maar daarna volgen de diagnose en de behandeling. Uiteindelijk beslaat het grootste deel van het boek de revalidatie en hoe Sanne moet leren omgaan met alle veranderingen. Langzaam maar zeker lijkt Sanne er weer bovenop te komen.

Niet voor softies! is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van schrijfster Tonja Elbers. Toen Tonja acht jaar was, werd bij haar een hersentumor gevonden. Omdat hij in haar hersenstam zat, kon de tumor niet verwijderd worden. Maar ondanks alles is Tonja van plan heel oud te worden en vooral heel gelukkig. Elbers zegt: “Over het hebben van een hersentumor gaat dit boek. Hoewel het niet mijn eigen verhaal is. O nee, dat zou veel te saai zijn. Nee, dit is de Disney-versie van mijn verhaal met elementen uit mijn leven. In het echt is het leven met een hersentumor veel saaier, frustrerender, eenzamer, onzekerder, viezer, lelijker en een never-ending-story”.

Niet voor softies! is een krachtig en prachtig boek, en is ontzettend leerzaam. Kinderen van ongeveer 10-13 jaar kunnen het verhaal zelf lezen, en kunnen zo meer begrip krijgen voor anderen. Niet alleen voor kinderen met een hersentumor, maar voor klasgenootjes met problemen in het algemeen. De les is dat je anderen niet zomaar op hun verschijning kunt beoordelen, omdat er vaak van alles achter schuilgaat.

Felice Beekhuis