Leren omgaan met opvliegerige leerlingen
Korte lontjes: 99 tips voor het omgaan met jongeren in de klas – Hans Kaldenbach – Prometheus – 224 blz.
Hans Kaldenbach is onderwijzer geweest en heeft pedagogiek gestudeerd. Al ruim dertig jaar lang schrijft hij over alledaagse cultuurverschillen, de laatste vijftien jaar over straatcultuur. Tot 2010 werkte hij bij de Hogeschool Utrecht. Hij is nu trainer en geeft vanuit ACTA-Kaldenbach trainingen in het onderwijs, bij de politie, in gemeenten en in het bedrijfsleven. Korte lontjes is niet Kaldenbachs eerste boek met tips.
“Onze manier van opvoeden is ingrijpend veranderd. Jongeren spraken volwassenen vroeger aan met ‘u’ en ze vonden het normaal om ouderen te gehoorzamen. Leerlingen gingen nog staan als een leraar de klas binnenkwam. Die tijd is voorbij. De relaties zijn van verticaal in horizontaal veranderd. Dat heeft gevolgen.
Jongeren willen tegenwoordig aangesproken worden ‘met respect’. Voor hen betekent dat: zonder dat ze zich gedwongen voelen. Ze vinden u daarom algauw autoritair en reageren dan met een kort lontje. Waarom zou ik dat moeten doen? Wie bent u om dat te zeggen? Sommigen zijn daarin helemáál doorgeslagen. Dat zijn uw moeilijkste korte lontjes.
U vindt in dit boek 30 concrete manieren om van uw korte lontjes medewerking te krijgen zonder oeverloze ‘discussies’: de judoaanpak. Judo is meebewegend ombuigen. Het is in deze tijd een voorwaarde om ontspannen uw pensioen te halen.”
In dit voorwoord geeft Kaldenbach een goed beeld van wat hij de lezer de volgende 215 pagina’s zal voorschotelen: concrete voorbeelden en een leidraad om met lastige leerlingen om te gaan. Kaldenbach helpt leerkrachten om de regie weer in handen te nemen.
In Korte lontjes wordt niemand gespaard. Alle soorten korte lontjes en macho-types komen langs en worden kort geanalyseerd. Aan de hand van waargebeurde anekdotes schetst Kaldenbach situaties en geeft hij een mogelijke oplossing. Ik heb de oplossingen niet uitgeprobeerd in de praktijk, maar theoretisch klinkt het wel logisch.
Hoewel het boek vooral gericht is op leerkrachten, kun je in andere sectoren of je privéleven iets hebben aan de gegeven tips. Maar ook als je geen last hebt van korte lontjes in je omgeving, is het boek wel interessant om te lezen. Je kan een kijkje nemen in de psyche van de mens. Maar met name de eerder genoemde waargebeurde anekdotes zijn de moeite waard. Sommige voorbeelden, te onderscheiden door de grijze kaders, zijn grappig, terwijl anderen je juist een beetje verbijsterd achterlaten: gebeurd dit echt op scholen? Nou, ja, waarschijnlijk wel.
Felice Beekhuis
