Toegankelijke, maar diepgaande roman over familie van buitenbeentjes

Wat ik nooit eerder heb gezegd – Celeste Ng – Vertaling: Saskia Peterzon-Kotte – A.W. Bruna – 283 blz.

Celeste Ng (spreek je uit als: ing) is opgegroeid in Pennsylvania en Ohio. Ze studeerde aan Harvard en de University of Michigan. Haar korte verhalen en essays zijn gepubliceerd in verschillende grote tijdschriften, en ze heeft voor één van haar verhalen de Pushcart Prize in ontvangst mogen nemen. Wat ik nooit eerder heb gezegd – met als originele titel Everything I Never Told You – is Ngs eerste roman. Ng schrijft inmiddels aan haar tweede roman en aan een collectie korte verhalen, en geeft daarnaast les aan Grub Street, een creative writing centre.

Wat ik nooit eerder heb gezegd: Juni, 1977. In het universiteitsstadje Middleswood ontdekt de familie Lee dat hun dochter verdwenen is. Een paar dagen later wordt het lichaam van de zestienjarige Lydia uit het meer gevist. Verteerd door schuldgevoelens slaat haar vader James een roekeloze weg in die hem zijn huwelijk kan kosten.

Haar moeder Marilyn is gebroken, maar vastbesloten om een dader te vinden – tegen elke prijs. Lydia’s broer Nath is er zeker van dat hun getroebleerde buurjongen iets te maken heeft met het drama. Maar het is de jongste in de familie, Hannah, die meer ziet dan iemand zich realiseert en die wel eens de enige zou kunnen zijn die weet wat er echt gebeurd is.

Het boek begint in 1977 met James, Marilyn, Nath en Hannah die een normaal gezin lijken te vormen, maar dochter Lydia komt niet naar beneden als de op zes manieren bereidde eieren op de ontbijttafel staan. Wat kan er gebeurd zijn?

In het tweede hoofdstuk beginnen de tijdsprongen en perspectiefwisselingen. Je gaat terug naar de jeugd van James en Marilyn, het moment dat ze elkaar leren kennen en je krijgt een overzicht van belangrijke momenten in de levens van de kinderen. De mix van tijd, plaats en personen is even wennen, omdat het soms vrij plots verandert. Maar als je eenmaal goed in het boek zit, stoor je je nergens meer aan. Voor je het weet zit je midden in het verhaal.

Ng schetst in Wat ik nooit eerder heb gezegd een beeld van de familie Lee: een gezin bestaande uit buitenbeentjes. Ieder gezinslid heeft zijn eigen mankementen en persoonlijke worstelingen, die allemaal op één of andere manier te verklaren door gebeurtenissen uit het verleden. Je ziet ieders emoties en ervaringen en gaat echt meevoelen met de personages. Alle familieleden worstelen op hun eigen manier met hun identiteitsvorming: afkomst, intelligentie, het anders zijn maar dat niet willen, het zijn als iedereen maar er graag bovenuit willen springen, het willen voldoen aan je ouders verwachtingen, het voldoen aan die verwachtingen zonder daar de benodigde aanmoediging voor de krijgen of het compleet onzichtbaar zijn voor iedereen.

Ondanks de zware onderwerpen – het verliezen van een kind en het worstelen met jezelf – heeft Ng Wat ik nooit eerder heb gezegd zeer toegankelijk geschreven. De problemen met het ontdekken wie je bent en de invloed die je familie daarop heeft, zullen voor veel lezers herkenbaar zijn.

Felice Beekhuis