Wat adoptie met een gezin kan doen
Het kwaad in ons – Corine Hartman – Cargo – 286 blz.
In Hattem aan de IJssel woont het gezin Steenbeeck dat bestaat uit moeder Simone, vader Richard, de uit Brazilië geadopteerde zoon Daniël en dochter Nina en de biologische dochter Veerle die (ter verrassing) na de adoptie van Daniël en Nina ter wereld kwam.
Moeder Simone heeft een eigen patisseriezaak, vader Richard is docent op een middelbare school en de kinderen gaan goed. Oké, Daniël heeft weleens wat probleempjes gekend, maar dat is verleden tijd. Sterker nog, Simone weet dat haar zoon het hart op de juiste plaats heeft, want Daniël heeft zelfs met gevaar voor eigen leven een jongen uit een brandende schuur gered. En ja, Nina heeft dan wel het verlangen om haar biologische moeder te gaan zoeken, maar dat komt vast wel goed. En Veerle, ach die huppelt overal tussendoor.
Simone doet verschrikkelijk haar best om het wankele evenwicht in haar gezin met liefde en begrip in balans te houden. Dat moet werken, toch? Nee dus. Simone steekt, bewust of onbewust, haar kop in het zand, bedekt alles met de mantel der liefde, Richard verschuilt zich het liefst in de bibliotheek van het oude huis dat ze van zijn vader hebben geërfd en beiden zijn ziende blind. Tot Simone van de ene op de andere dag gedwongen wordt haar patisserie te sluiten omdat er klanten ziek zijn geworden van haar cupcakes waar cocaïne in zat.
Vanaf dat moment neemt het verhaal je onverbiddelijk in snel tempo mee. Waar het verhaal tot dan toe “slechts” zorgde voor een ongemakkelijk gevoel en een onderhuidse spanning, jaagt de auteur je nu met een hakbijl achterna. En die bijl valt zo genadeloos hard dat je op z’n minst even naar adem moet happen. Je adem blijft hoog zitten tot de laatste letter op de laatste pagina.
Corine Hartman heeft gekozen voor vijf perspectieven (alle gezinsleden) en dat geeft een mooi inkijkje in de gevoelens van iedereen. Knap is hoe elk karakter tot zijn recht komt in Het kwaad in ons. Vooral haar inlevingsvermogen in de belevingswereld van de kinderen is treffend, net als de haast analytisch weergegeven gevoelens van eenzaamheid en schuld bij moeder Simone. In eerste instantie lijkt het karakter van vader Richard wat onderbelicht, maar ook dat is met een reden die pas later in het verhaal aan het licht zal komen.
Wat Hartman (zelf een geadopteerd kind) ons ook laat zien is wat adoptie met een kind kan doen, trauma’s uit de vroege jeugd, de zoektocht naar je wortels en de queeste naar erkenning, daarnaast zien we welk effect adoptie op ouders kan hebben. De eeuwige twijfel of je als ouders van adoptiekinderen wel de juiste beslissingen neemt.
De auteur weet de thema’s adoptie en jongerenproblematiek feilloos te ontleden en beschrijft dat op een manier zoals we van haar gewend zijn, zonder mededogen, rauw en schokkend. Zoals de werkelijkheid nu eenmaal kan zijn. Als laatste geeft de auteur ons nog een uiterst pijnlijke raad: geef nooit op.
Interview met Corine Hartman
