Zorgen over de toekomst

Zullen we dan maar heel lang leven – Thomas van der Meer – Pluim – 200 blz.

Zullen we dan maar heel lang leven is het tweede boek van Thomas van der Meer, in 2019 verscheen zijn romandebuut Welkom bij de club. Daarin beschrijft hij zijn ervaringen over hoe het is om transgender te zijn. Het boek belandde meteen op de longlist van de Libris Literatuurprijs en kreeg lovende kritieken. Sinds 2020 is hij vaste columnist bij de Volkskrant en combineert hij zijn schrijverschap met zijn werk in de zorg.

In zijn columns biedt hij een inkijk in de levens van mensen die in een verpleeghuis verblijven en mensen met gedragsstoornissen (en veelal beperkte verstandelijke vermogens) in een psychiatrische kliniek. Zijn columns zijn vaak ontroerend en grappig, maar ook beschrijft hij de gevolgen van jarenlange bezuinigingen. Bewoners die slechts één keer per week kunnen douchen, geen tijd voor een wandeling, een praatje of even rustig samen een kop koffiedrinken. En dat zal de komende jaren alleen maar erger worden door de vergrijzing.

Meegaan in de waan

In Zullen we dan maar heel lang leven zijn de beste columns gebundeld. Het omgaan met mensen met dementie is moeilijk en je moet in de belevingswereld van de bewoner meegaan. In een van de columns gaat het over een man die denkt dat hij in een conferentieoord is dat hij tijdens zijn werkzame leven vaak heeft bezocht. In plaats van steeds uit te leggen dat hij in een verpleeghuis woont gaat Thomas van der Meer met hem mee en geeft hem pen en papier, zodat hij aantekeningen kan maken.  En als meneer hem vraagt om kopieën te maken van een theedoek dan antwoordt hij dat hij ervoor zal zorgen.

Een aanzoek

Ontroerend is de column over een vrouw die zich afvraagt waar haar dochter is. Als Van der Meer haar vertelt dat die aan het werk is, antwoord ze: ‘Is haar werk belangrijker dan haar eigen moeder? Ik weet niet eens wie ik ben, misschien moet ik eens voor de spiegel gaan staan, dat ik het dan weer weet.’ Ze is even stil. ‘Ik weet mijn voornaam niet eens.’ Grappig is de column waarin een vrouw van 92 vertelt dat ze over Thomas gedroomd heeft. “Wij zouden gaan trouwen, maar je moeder was het er niet mee eens. ‘Die vrouw is veel te oud voor jou,’ zei ze.’ En ik had best met jou willen trouwen, want dan kun jij de kinderen verschonen, dat doe je hier toch ook? Het is jouw werk, mensen verschonen.”

 Zullen we dan maar heel lang leven kon ik moeilijk wegleggen, het is een prachtig geschreven boek over medemenselijkheid en mededogen, maar ook een boek dat stof tot nadenken geeft.

Nelleke Feller